Co trzeba wiedzieć o Rejestrze Gospodarki Narodowej?
Czy sposób zapisu numeru REGON ma znaczenie? Oto wszystko, co musisz wiedzieć o tym zbiorze danych
Rejestr Gospodarki Narodowej to najstarsza działająca w Polsce baza o charakterze publicznym. Co warto o niej wiedzieć? Jak zapisuje się numer REGON? Czy wciąż warto korzystać z tego zbioru? Sprawdźmy!
Zbiór powstał w czasach, kiedy wciąż istniał blok państw socjalistycznych (wschodnich) i kapitalistycznych (zachodnich). Jednym z głównych czynników, który zaważył na wdrożeniu bazy REGON, była charakterystyczna dla Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, gospodarka centralnie planowana.
Do lat 80. XX wieku, w naszym kraju funkcjonował system tak zwanych skoków cywilizacyjnych. Zwykle były to plany pięcioletnie lub trzyletnie. Aparat państwowy decydował o tym, jakie inwestycje w tym czasie powinny zostać wykonane. W ten sposób zbudowano na przykład KWK „1 Maja” w Wodzisławiu Śląskim, Elektrownię Bełchatów czy „Olimpijkę”, czyli dwujezdniową szosę, którą następnie zastąpiła autostrada A2.
Dziś, wystarczy nam dostęp do Internetu, aby skorzystać z bazy REGON w serwisie ALEO.com. Przez wiele dekad, kiedy Rejestr Gospodarki Narodowej, był wręcz niezbędny do planowania kolejnych inwestycji, statystycznemu obywatelowi było bardzo trudno dotrzeć do zgromadzonych tam danych.
Pierwsze rozmowy o konieczności utworzenia takiego zbioru, dzięki któremu w szybki sposób można by było ustalić, czy wybrane inwestycje państwowe mogą być zrealizowane, rozpoczęły się w latach 60. XX wieku. Ostatecznie, Rejestr Gospodarki Narodowej uruchomiono dopiero w 1975 roku, na mocy Uchwały nr 199 Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Do transformacji ustrojowej, REGON doczekał się co najmniej dwóch znaczących nowelizacji: z 17 października 1975 i 26 lutego 1982 roku. Ta druga data jest szczególnie ważna, ponieważ właśnie wtedy w życie weszła Ustawa o Statystyce Państwowej, która w dużym stopniu zmodyfikowała właściwość Rejestru Gospodarki Narodowej.
Zapis numeru REGON — najważniejsze informacje
Gdy dziś spojrzymy na dowolny identyfikator REGON, jaki znajdziemy na przykład w największej bazie firm w Polsce, ALEO.com, to dostrzeżemy, że zdecydowana większość numerów składa się z dziewięciu cyfr. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że nie zawsze tak było.
W pierwszych latach funkcjonowania Rejestru Gospodarki Narodowej indywidualny numer, jaki nadawano jednostkom gospodarki uspołecznionej, składał się z siedmiu cyfr. Ustawodawca doszedł jednak do wniosku, że grozi to szybkim zapełnieniem się bazy. Zapadła więc decyzja o wydłużeniu ciągu, dodając kolejne dwie cyfry.
Po stronie ciekawostek warto odnotować, że w polskim porządku prawnym wciąż funkcjonują 14-cyfrowe numery REGON. Są one zarezerwowane dla działalności, które mają swoje filie w kilku województwach. Nadrzędnym aktem prawnym, który wciąż jest w mocy, jest Ustawa o Statystyce Publicznej z 29 czerwca 1995 roku (z późniejszymi zmianami).
Z legislacyjnego punktu widzenia, REGON nigdy nie borykał się z takimi problemami, jak baza NIP, gdzie przez wiele lat bardzo ważne było odpowiednie rozmieszczenie myślników między cyframi. Numer w Rejestrze Gospodarki Narodowej zapisujemy jako jednolity ciąg cyfr. Nie rozdzielamy go myślnikami ani żadnymi innymi znakami.
W jaki sposób można wyrobić numer REGON?
Warto odwołać się do Ustawy o Statystyce Publicznej, by mieć pewność, że musimy korzystać z tego identyfikatora. Na dziś dzień jest on obowiązkowy m.in. dla organów administracji publicznej, czyli dla:
-
urzędów gmin,
-
starostw powiatowych,
-
urzędów wojewódzkich,
-
jednostek pomocniczych (jeśli gmina takie posiada).
REGON nadawany jest też działalnościom gospodarczym, bez względu na formę prawną oraz gospodarstwom rolnym. Korzystają też z niego fundacje, organizacje pozarządowe oraz wybrane stowarzyszenia rejestrowe. Jego rola została w dużej mierze ograniczona do gromadzenia danych statystycznych. Od 2009 roku nie trzeba już nawet podawać numeru REGON na zdecydowanej większości dokumentów firmowych.
Wciąż można wyrobić swój unikalny numer w Rejestrze Gospodarki Narodowej, zarówno przez Internet, jak i w tradycyjnej formie, korzystając z formularzy RG-OP i RG-OF. Składamy je we właściwym dla naszego miejsca zamieszkania urzędzie wojewódzkim.
Z tego obowiązku zwolnieni są nowi przedsiębiorcy, którzy rejestrują firmę przez sieć, korzystając w tym celu z rządowej usługi CEIDG. W tej sytuacji REGON zostanie nam nadany automatycznie. Warto pamiętać też o tym, że identyfikator jest nadawany jednorazowo. Nawet gdy zlikwidujemy działalność lub rozwiążemy fundację, a później założymy nową, to wciąż będziemy korzystać z tego samego numeru w bazie.
Artykuł partnera