Ustawa jest implementacją przepisów wynikających z wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (tzw. AML IV).
Nowe przepisy zaczną obowiązywać 13 lipca 2018 r. Jakie są najważniejsze zmiany wynikające z nowej ustawy?
Zestawienie dziesięciu najistotniejszych rozwiązań, które wprowadza nowa ustawa, przygotowała firma PwC.
To:
-
Podwyższenie kar za naruszenie obowiązków
Podwyższeniu ulegną m.in. kary przewidziane za naruszenie obowiązków określonych ustawą z dotychczasowych 750 tys. PLN do maksymalnie 5 mln EUR lub 10% obrotu wykazanego w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy. Wprowadzone zostaną również nowe rodzaje kar administracyjnych, polegające np. na opublikowaniu informacji o naruszeniu przez instytucję obowiązaną konkretnych przepisów ustawy AML.
-
Nowe podmioty obowiązane – przedsiębiorcy działający w sektorze kryptowalut i trustów zostaną objęci obowiązkami z zakresu AML
Przedsiębiorcy działający w sektorze walut wirtualnych (np. giełdy krytpowalut), świadczący usługi na rzecz spółek i trustów (np. shelf companies services providers) oraz prowadzący działalność polegającą na udostępnianiu skrytek sejfowych (ze względu na ich potencjalną kwalifikację jako instytucji finansowych) będą zmuszeni wypełniać obowiązki związane z AML.
-
Wyłączenie niektórych podmiotów – domy aukcyjne, antykwariaty, komisy, spółki factoringowe i handlujący metalami i kamieniami już nie muszą wypełniać obowiązków dotyczących AML
Status instytucji obowiązanych stracą domy aukcyjne, antykwariaty, przedsiębiorcy prowadzący działalność factoringową, sprzedaż komisową oraz w zakresie obrotu metalami lub kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi. Podmioty te będą objęte ustawą tylko, gdy przekroczą próg raportowania (jak niżej).
-
Obniżenie progu raportowania transakcji gotówkowych do 10 tys. EUR
Obniżeniu z 15 tys. EUR do 10 tys. EUR ulegnie próg raportowania o transakcjach gotówkowych obowiązujący każdego przedsiębiorcę przyjmującego lub dokonującego płatności za towary w gotówce.
-
Jawny i dostępny publicznie Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – obowiązujący od 13 października 2019 r.
Spółki będą zobowiązane do zgłaszania informacji o ich beneficjentach rzeczywistych w terminie 7 dni od wpisu w KRS (również aktualizacji danych w KRS) do Rejestru prowadzonego przez ministra finansów publicznych. Dostęp do rejestru będzie jawny i bezpłatny, natomiast dane beneficjentów będą przetwarzane w Rejestrze bez wiedzy osób, których dotyczą. Podmioty już wpisane do KRS będą miały 6 miesięcy na przekazanie informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych od dnia wejścia w życie przepisów dotyczących CRBR.
-
Grupy kapitałowe zobowiązane będą do przygotowania wewnętrznych procedur AML
Instytucje obowiązane działające w grupie będą wprowadzały „procedury grupowe” określające zasady wymiany i ochrony informacji pomiędzy podmiotami w ramach grupy w związku z wykonywaniem obowiązków w zakresie AML.
-
PEP już nie tylko zagraniczny
Status osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne zostanie przyznany już nie tylko osobie mającej miejsce zamieszkania poza terytorium Polski, ale każdej spełniającej wskazane kryteria, bez względu na miejsce zamieszkania. Tym samym jako PEP kwalifikowane będą wszystkie kluczowe osoby w państwie – m.in. Prezydent RP, posłowie, senatorowie, sędziowie (w tym m.in. WSA i SA), zarządzający przedsiębiorstwami państwowymi oraz dyrektorzy generalni centralnych organów państwowych. Instytucje obowiązane będą bardziej szczegółowo badały relacje z takimi klientami oraz wykonywane przez nich transakcje.
-
Zasada risk-based approach jako podstawa KYC
Zmianie ulegnie podejście do procesu identyfikacji i analizy ryzyka związanego z AML – proces ma kompleksowo uwzględniać czynniki istotne z perspektywy konkretnego klienta, jak również warunki wskazane w dokumentach dotyczących oceny ryzyka przygotowywanych na trzech poziomach: instytucji obowiązanej, krajowym oraz ponadnarodowym.
-
Whistleblowing na potrzeby AML
Ustawa przewiduje obowiązek stworzenia procedury anonimowego zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu AML przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej.
-
Waluta wirtualna i trust – nowe definicje
Na potrzeby ustawy zostały zdefiniowane terminy takie jak „waluta wirtualna” oraz „trust”, które nie pojawiają się w innych polskich aktach prawnych. Ich rozumienie oparte zostało w dużej mierze na wzorcach międzynarodowych.
Źródło: PwC
-
Podwyższenie kar za naruszenie obowiązków
Podwyższeniu ulegną m.in. kary przewidziane za naruszenie obowiązków określonych ustawą z dotychczasowych 750 tys. PLN do maksymalnie 5 mln EUR lub 10% obrotu wykazanego w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy. Wprowadzone zostaną również nowe rodzaje kar administracyjnych, polegające np. na opublikowaniu informacji o naruszeniu przez instytucję obowiązaną konkretnych przepisów ustawy AML.
-
Nowe podmioty obowiązane – przedsiębiorcy działający w sektorze kryptowalut i trustów zostaną objęci obowiązkami z zakresu AML
Przedsiębiorcy działający w sektorze walut wirtualnych (np. giełdy krytpowalut), świadczący usługi na rzecz spółek i trustów (np. shelf companies services providers) oraz prowadzący działalność polegającą na udostępnianiu skrytek sejfowych (ze względu na ich potencjalną kwalifikację jako instytucji finansowych) będą zmuszeni wypełniać obowiązki związane z AML.
-
Wyłączenie niektórych podmiotów – domy aukcyjne, antykwariaty, komisy, spółki factoringowe i handlujący metalami i kamieniami już nie muszą wypełniać obowiązków dotyczących AML
Status instytucji obowiązanych stracą domy aukcyjne, antykwariaty, przedsiębiorcy prowadzący działalność factoringową, sprzedaż komisową oraz w zakresie obrotu metalami lub kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi. Podmioty te będą objęte ustawą tylko, gdy przekroczą próg raportowania (jak niżej).
-
Obniżenie progu raportowania transakcji gotówkowych do 10 tys. EUR
Obniżeniu z 15 tys. EUR do 10 tys. EUR ulegnie próg raportowania o transakcjach gotówkowych obowiązujący każdego przedsiębiorcę przyjmującego lub dokonującego płatności za towary w gotówce.
-
Jawny i dostępny publicznie Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – obowiązujący od 13 października 2019 r.
Spółki będą zobowiązane do zgłaszania informacji o ich beneficjentach rzeczywistych w terminie 7 dni od wpisu w KRS (również aktualizacji danych w KRS) do Rejestru prowadzonego przez ministra finansów publicznych. Dostęp do rejestru będzie jawny i bezpłatny, natomiast dane beneficjentów będą przetwarzane w Rejestrze bez wiedzy osób, których dotyczą. Podmioty już wpisane do KRS będą miały 6 miesięcy na przekazanie informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych od dnia wejścia w życie przepisów dotyczących CRBR.
-
Grupy kapitałowe zobowiązane będą do przygotowania wewnętrznych procedur AML
Instytucje obowiązane działające w grupie będą wprowadzały „procedury grupowe” określające zasady wymiany i ochrony informacji pomiędzy podmiotami w ramach grupy w związku z wykonywaniem obowiązków w zakresie AML.
-
PEP już nie tylko zagraniczny
Status osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne zostanie przyznany już nie tylko osobie mającej miejsce zamieszkania poza terytorium Polski, ale każdej spełniającej wskazane kryteria, bez względu na miejsce zamieszkania. Tym samym jako PEP kwalifikowane będą wszystkie kluczowe osoby w państwie – m.in. Prezydent RP, posłowie, senatorowie, sędziowie (w tym m.in. WSA i SA), zarządzający przedsiębiorstwami państwowymi oraz dyrektorzy generalni centralnych organów państwowych. Instytucje obowiązane będą bardziej szczegółowo badały relacje z takimi klientami oraz wykonywane przez nich transakcje.
-
Zasada risk-based approach jako podstawa KYC
Zmianie ulegnie podejście do procesu identyfikacji i analizy ryzyka związanego z AML – proces ma kompleksowo uwzględniać czynniki istotne z perspektywy konkretnego klienta, jak również warunki wskazane w dokumentach dotyczących oceny ryzyka przygotowywanych na trzech poziomach: instytucji obowiązanej, krajowym oraz ponadnarodowym.
-
Whistleblowing na potrzeby AML
Ustawa przewiduje obowiązek stworzenia procedury anonimowego zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu AML przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej.
-
Waluta wirtualna i trust – nowe definicje
Na potrzeby ustawy zostały zdefiniowane terminy takie jak „waluta wirtualna” oraz „trust”, które nie pojawiają się w innych polskich aktach prawnych. Ich rozumienie oparte zostało w dużej mierze na wzorcach międzynarodowych.
Podwyższenie kar za naruszenie obowiązków
Podwyższeniu ulegną m.in. kary przewidziane za naruszenie obowiązków określonych ustawą z dotychczasowych 750 tys. PLN do maksymalnie 5 mln EUR lub 10% obrotu wykazanego w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy. Wprowadzone zostaną również nowe rodzaje kar administracyjnych, polegające np. na opublikowaniu informacji o naruszeniu przez instytucję obowiązaną konkretnych przepisów ustawy AML.
Nowe podmioty obowiązane – przedsiębiorcy działający w sektorze kryptowalut i trustów zostaną objęci obowiązkami z zakresu AML
Przedsiębiorcy działający w sektorze walut wirtualnych (np. giełdy krytpowalut), świadczący usługi na rzecz spółek i trustów (np. shelf companies services providers) oraz prowadzący działalność polegającą na udostępnianiu skrytek sejfowych (ze względu na ich potencjalną kwalifikację jako instytucji finansowych) będą zmuszeni wypełniać obowiązki związane z AML.
Wyłączenie niektórych podmiotów – domy aukcyjne, antykwariaty, komisy, spółki factoringowe i handlujący metalami i kamieniami już nie muszą wypełniać obowiązków dotyczących AML
Status instytucji obowiązanych stracą domy aukcyjne, antykwariaty, przedsiębiorcy prowadzący działalność factoringową, sprzedaż komisową oraz w zakresie obrotu metalami lub kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi. Podmioty te będą objęte ustawą tylko, gdy przekroczą próg raportowania (jak niżej).
Obniżenie progu raportowania transakcji gotówkowych do 10 tys. EUR
Obniżeniu z 15 tys. EUR do 10 tys. EUR ulegnie próg raportowania o transakcjach gotówkowych obowiązujący każdego przedsiębiorcę przyjmującego lub dokonującego płatności za towary w gotówce.
Jawny i dostępny publicznie Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – obowiązujący od 13 października 2019 r.
Spółki będą zobowiązane do zgłaszania informacji o ich beneficjentach rzeczywistych w terminie 7 dni od wpisu w KRS (również aktualizacji danych w KRS) do Rejestru prowadzonego przez ministra finansów publicznych. Dostęp do rejestru będzie jawny i bezpłatny, natomiast dane beneficjentów będą przetwarzane w Rejestrze bez wiedzy osób, których dotyczą. Podmioty już wpisane do KRS będą miały 6 miesięcy na przekazanie informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych od dnia wejścia w życie przepisów dotyczących CRBR.
Grupy kapitałowe zobowiązane będą do przygotowania wewnętrznych procedur AML
Instytucje obowiązane działające w grupie będą wprowadzały „procedury grupowe” określające zasady wymiany i ochrony informacji pomiędzy podmiotami w ramach grupy w związku z wykonywaniem obowiązków w zakresie AML.
PEP już nie tylko zagraniczny
Status osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne zostanie przyznany już nie tylko osobie mającej miejsce zamieszkania poza terytorium Polski, ale każdej spełniającej wskazane kryteria, bez względu na miejsce zamieszkania. Tym samym jako PEP kwalifikowane będą wszystkie kluczowe osoby w państwie – m.in. Prezydent RP, posłowie, senatorowie, sędziowie (w tym m.in. WSA i SA), zarządzający przedsiębiorstwami państwowymi oraz dyrektorzy generalni centralnych organów państwowych. Instytucje obowiązane będą bardziej szczegółowo badały relacje z takimi klientami oraz wykonywane przez nich transakcje.
Zasada risk-based approach jako podstawa KYC
Zmianie ulegnie podejście do procesu identyfikacji i analizy ryzyka związanego z AML – proces ma kompleksowo uwzględniać czynniki istotne z perspektywy konkretnego klienta, jak również warunki wskazane w dokumentach dotyczących oceny ryzyka przygotowywanych na trzech poziomach: instytucji obowiązanej, krajowym oraz ponadnarodowym.
Whistleblowing na potrzeby AML
Ustawa przewiduje obowiązek stworzenia procedury anonimowego zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu AML przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej.
Waluta wirtualna i trust – nowe definicje
Na potrzeby ustawy zostały zdefiniowane terminy takie jak „waluta wirtualna” oraz „trust”, które nie pojawiają się w innych polskich aktach prawnych. Ich rozumienie oparte zostało w dużej mierze na wzorcach międzynarodowych.
/WiedzaiPraktyka
/wip